11.2.13

οι τελετές ενηλικίωσης και η νεανική βία

Οι τελετές της μύησης για την ενηλικίωση, που γινόντουσαν σε όλες τις κοινωνίες και συνεχίζουν με έναν τρόπο να γίνονται μέχρι και σήμερα, αποτελούσαν το πέρασμα του νέου άνδρα στην αποδοχή του από την ομάδα, τη φυλή, την πόλη, ότι είναι ικανός να πολεμήσει και να υπερασπίσει την ομάδα. Αποκτώντας με αυτό τον τρόπο και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των άλλων ανδρών της ομάδας. Οι τελετές μύησης άρχισαν σαν εξετάσεις μαχητικής ικανότητας για το κυνήγι αλλά και τον πόλεμο και αργότερα παίρνουν το χαρακτήρα μαγικής τελετής. Στο νέο που ενηλικιώνονταν εμπνέονταν και διάφορες αντιλήψεις και δοξασίες για τη φυλή, που αφορούσαν ας πούμε την πνευματική παράδοση της φυλής. Του διηγούνταν διάφορους μύθους για το θρυλικό παρελθόν της φυλής και του ανακοινώνονταν τοτεμικά μυστικά με τη μορφή δογμάτων.
Το πέρασμα αυτό του αγοριού στο στάδιο της ενηλικίωσης, σηματοδοτείται εδώ και αιώνες, κυρίως από τη στρατιωτική θητεία. Παίρνει όμως και πολλές άλλες πιο άτυπες μορφές. Για παράδειγμα η συμμετοχή πολλών νέων σε βίαιες εκδηλώσεις ή ακόμη και η συμμετοχή σε δραστηριότητες όπως κοινωνικά κινήματα, οργανώσεις κτλ, πέρα από τους άλλους κοινωνικούς λόγους, υπαρκτά προβλήματα, κυρίαρχες ιδέες, που μπορεί να εξηγούν αυτού του είδους τις δραστηριότητες, αποτελούν ταυτόχρονα με ένα τρόπο και ένα ‘’βάπτισμα του πυρός’’ και απόδειξης ότι είναι ικανοί να “πολεμήσουν”.
Πολλές φορές παίρνει μορφές ακραίας βίας. Η βία  είναι ένα “όπλο” που η ανθρώπινη εξέλιξη, μέσα από την ανάπτυξη του λόγου, τείνει να το ξεπεράσει, μετασχηματίζοντας ένα μεγάλο μέρος αυτού του δυναμικού, σε δημιουργία. Σαν παρακαταθήκη όμως από τις επιλογές που μας έχει εφοδιάσει η εξέλιξη του είδους μας, συνεχίζει να υπάρχει και ανάλογα με τις συνθήκες και το πως επηρεάζεται η διαμόρφωση της ατομικής συνείδησης, να προτάσσεται ως επιλογή. Επιλογή που τις περισσότερες φορές έχει καταστροφικά ή πολύ πενιχρά αποτελέσματα και γι αυτόν που την επιλέγει, αλλά η πρόταξη των βίαιων συναισθημάτων δεν μπορεί να δει μακρύτερα από αυτά.




Διονύσης Σαββόπουλος (1983). "είμαι 16άρης, σας γαμώ τα λύκεια.."





9.2.13

Ο ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ ΚΑΙ Ο ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΜΟΣ


Ο Luis Bunuel Portoles(1900-1983),
το 1920.
γράφει ο Θανάσης Μπαντές
Όταν το 1917 ο Μπουνιουέλ βρέθηκε στη φοιτητική εστία της Μαδρίτης για σπουδές ούτε ο ίδιος ήξερε τι ήθελε να σπουδάσει. Ξεκίνησε να σπουδάζει αγρονόμος μηχανικός κατ’ απαίτηση του πατέρα του. Στην αυτοβιογραφία του με τίτλο «Τελευταία Πνοή» γράφει: «…..ο πατέρας μου με ρώτησε τι θα ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Θέλοντας πάνω απ’ όλα να φύγω από την Ισπανία, του απάντησα ότι η επιθυμία μου ήταν να γίνω συνθέτης και να πάω στο Παρίσι για να σπουδάσω στη Schola cantorum. Κατηγορηματική άρνηση του πατέρα μου. Αυτό που χρειαζόμουν ήταν ένα σοβαρό επάγγελμα κι όλοι ξέρουν πως οι συνθέτες πεθαίνουν της πείνας. Του μίλησα τότε για την κλίση μου στις φυσιογνωστικές επιστήμες και την εντομολογία. “Να γίνεις αγρονόμος μηχανικός”, με συμβούλευσε». (σελ. 69). Αποτέλεσμα της επιλογής του αγρονόμου μηχανικού ήταν η παντελής αποτυχία του Μπουνιουέλ και η αναγκαστική επανεξέταση των σπουδών: «Για να ευχαριστήσω τον πατέρα μου, άλλαξα προσανατολισμό και αποφάσισα να επιδιώξω ένα δίπλωμα μηχανικού της βιομηχανίας, που περιλάμβανε όλα τα τεχνικά μαθήματα, μηχανική, ηλεκτρομαγνητισμό, και απαιτούσε έξι χρόνια σπουδών». (σελ. 70). Όμως ο Μπουνιουέλ δεν ήταν ούτε για εκεί. Τελικά, άλλαξε και πάλι σχολή, και μετά από 8 χρόνια, το 1925, έφυγε από τη Μαδρίτη διπλωματούχος της φιλοσοφίας με κατεύθυνση στην ιστορία. Η επιλογή της φιλοσοφίας έγινε για λόγους απόλυτα τυχαίους, χωρίς αυτό που λέμε συνείδηση ή επιθυμία ή επιστημονικό ενδιαφέρον: «Ο Αμέρικο Κάστρο, καθηγητής στο Κέντρο Ιστορικών Σπουδών, άρχισε ξαφνικά να μιλάει για ξένες χώρες που ζητούσαν λέκτορες ισπανικών. Προσφέρθηκα αμέσως, τόσο έντονη ήταν η επιθυμία μου να φύγω. Αλλά δεν δέχονταν φοιτητές φυσικών επιστημών. Για να έχεις πιθανότητες να σε διαλέξουν για λέκτορα, έπρεπε να σπουδάζεις φιλολογία ή φιλοσοφία. Εξ’ ου και η γρήγορη και τελευταία στροφή». (σελ. 71).

8.2.13

ο γονεϊκός δεσμός



Η ανάληψη με κάποιο τρόπο της ηθικής ευθύνης, σαν ηθικών αυτουργών δηλαδή, από τους γονείς των νεαρών αναρχικών που έκαναν τη ληστεία στον Βελβεντό Κοζάνης, ανεξάρτητα από άλλα μηνύματα που εκπέμπει και δεν κρίνουμε αυτά, αποτελεί μια γενναία και απόλυτα συνειδητή προσπάθεια από μέρους τους να αμβλύνουν τις ευθύνες των παιδιών τους, ώστε παίρνοντας υπ' όψη και το γεγονός της μετεφηβικής ηλικίας, να τύχουν την όποια μεγαλύτερη ελάφρυνση μπορούν να πετύχουν για τις κατηγορίες που τους βαρύνουν.  Προσπαθούν να αναλάβουν αυτοί όλη την ηθική ευθύνη, αντί να εξαντλήσουν τις προσπάθειες τους σε παρασκηνιακές κινήσεις για να τύχουν καλύτερης μεταχείρισης. Είναι ότι ισχυρότερο μπορούν να τους προσφέρουν σ' αυτή τη φάση αλλά και η καλύτερη παρακαταθήκη για μια μελλοντική επανεξέταση των πράξεων και της πορείας της ζωής τους από τους ίδιους.
Αν τους βγήκε αυθόρμητα ή από μελετημένη κίνηση, μικρή σημασία έχει, επειδή την ακολουθούν με πάθος και αντικατοπτρίζει μια πραγματικότητα, άρα έτσι κι αλλιώς λειτουργεί υπερασπιστικά.
Το γονεϊκό περιβάλλον, ειδικά στη χώρα μας με τους ακόμη ισχυρούς οικενειακούς δεσμούς, συνεχίζει να αποτελεί το κύριο περιβάλλον διαμόρφωσης της ατομικής συνείδησης, χωρίς φυσικά να είναι το μοναδικό, ακόμη και σήμερα που τα παιδιά από μικρή ηλικία δέχονται την επίδραση απείρως περισσότερων επιδράσεων και πληροφοριών απ' ότι μέχρι και λίγες δεκαετίες παλιότερα.


1.2.13


στο μυαλό του Αμβρόσιου

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος στην ομιλία του στην κηδεία του χουντικού ισοβίτη Ν. Ντερτιλή, εν μέσω πυροβολισμών από  παρόντες νοσταλγούς του καθεστώτος που υπηρέτησε ο αποθανών, τον παρομοίωσε με τον ..Σωκράτη και τον Κολοκοτρώνη. Σημειωτέον ότι ο Ν. Ντερτιλής καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη επειδή σκότωσε τον 19χρονο και προφανώς άοπλο φοιτητή Μιχάλη Μυρογιάννη, το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου 1973, σύμφωνα με 13 συνολικά μάρτυρες. 
Στη δίκη που έγινε, μετά την πτώση της χούντας, ένα χρόνο αργότερα, ο οδηγός του Ντερτιλή, ο 21 ετών τότε Αντώνης Αγριτέλλης, περιέγραψε στην κατάθεσή του, ότι το μεσημέρι της 18 Νοεμβρίου, ο ταγματάρχης Ντερτιλής βρισκόταν με το υπηρεσιακό τζιπ έξω από την κατεστραμμένη πύλη του Πολυτεχνείου. Απέναντι στην Πατησίων με Στουρνάρα, αστυφύλακες χτυπούσαν ένα νεαρό που προς στιγμήν φάνηκε να τους ξεφεύγει. Ο Ντερτιλής έβγαλε τότε από το μπουφάν το περίστροφο και πυροβόλησε.
 «Ο νεαρός έπεσε σαν κοτόπουλο» περιγράφει ο οδηγός του. «Μετά το φόνο ο Ντερτιλής, σα να μη συνέβαινε τίποτα, μπήκε στο τζιπ και χτυπώντας με στην πλάτη, μου είπε: “Με παραδέχεσαι ρε; 45 χρονών άνθρωπος και με τη μία στο κεφάλι!”»…
Τώρα για την ανακάλυψη ομοιότητάς του με τον ...Σωκράτη ή και με τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος αν και πολέμαρχος ενός πολύ σκληρού απελευθερωτικού αγώνα, με πολλές σφαγές, φαντάζομαι δεν θα κόμπαζε για την εν ψυχρώ εκτέλεση αμάχων παιδιών από τον ίδιο, τι να πει κανείς; Συνήθως παρόμοιους συσχετισμούς μόνο  ένας φανατικός που κυριαρχείται από τις   ιδεοληψίες του μπορούσε να  κάνει, επειδή θέλει να δικαιολογήσει, συνδέοντας εντελώς ανόμοια πράγματα κατά το δοκούν, ακριβώς αυτές τις ιδεοληψίες του.