30.5.11

οι πρωτεΐνες και τα σάκχαρα στη διατροφη


Με την τροφή, όπως έχει γίνει ξανά αναφορά, συμβαίνει η εξής αντίφαση. Χρειαζόμαστε την τροφή, για τα δομικά συστατικά και την ενέργεια που προσφέρει στον οργανισμό, η οποία όμως όσο περισσότερη είναι, τόσο παράγει και περισσότερες ελεύθερες τοξικές ρίζες.
Η παράταση των ορίων της ζωής που έχει παρατηρηθεί σε πειραματόζωα με τον περιορισμό της τροφής, οφείλεται μάλλον σ’ αυτό τον λόγο. Με τον περιορισμό της τροφής βέβαια περιορίζεται και η πρόσληψη θρεπτικών ουσιών, απαραίτητων πιθανώς για τον οργανισμό. Πρέπει δηλαδή να βρεθεί η κατάλληλη αναλογία ώστε και να παίρνονται οι θρεπτικές ουσίες αλλά και να περιορίζονται στο ελάχιστο οι βλάβες από τις τοξικές ελεύθερες ρίζες.

Παρ’ όλα αυτά ο περιορισμός της πρόσληψης θερμίδων έχει πολύ σοβαρό θετικό ισοζύγιο για τον οργανισμό.
Έχει υπολογισθεί ότι ο προϊστορικός άνθρωπος όπως και οι πρόγονοι του, στην μεγάλη εξελικτική τους διαδρομή πάνω στη γη, στην οποίαν διαμορφώθηκαν και οι ομοιοστατικοί τους μηχανισμοί ανταλλαγής ενέργειας με το περιβάλλον, έκανε πολλά χιλιόμετρα καθημερινά για να εξασφαλίσει την τροφή του και αν φυσικά την έβρισκε . Για τον φυτοφάγο πρόγονο μας, (που είναι και το αναλογικά πολύ μεγαλύτερο μέρος της εξελικτικής μας ιστορίας), αυτή αποτελούνταν από καρπούς και διάφορες ρίζες. Η κρεοφαγία και η μικτή διατροφή, είνα πολύ πιο πρόσφατη ιστορία και είναι πολύ μικρότερη απο το διάστημα που ήταν αποκλειστικά φυτοφάγος. Όταν υπήρχε κατανάλωση περίσσειας τροφής αυτή μετατρέπονταν σε λίπος για τις ενεργειακές ανάγκες σε περίπτωση ένδειας. Η υπέρμετρη κατανάλωση θερμίδων, είναι σχετικά πρόσφατο φαινόμενο, που σε αναλογία με τα εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξης, είναι εντελώς ασήμαντο χρονικό διάστημα.
Οι φυτικές τροφές περιέχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά, που προφυλάσσουν ως ένα βαθμό από τις βλαβερές επιδράσεις των ελεύθερων ριζών. Περιέχουν λιγότερα συστατικά που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν ελεύθερες ρίζες. Και επίσης κατά κανόνα αυξάνουν το αλκαλικό φορτίο του οργανισμού, εξουδετερώνοντας τα όξινα προϊόντα του μεταβολισμού των πρωτεϊνών και των σακχάρων.
Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι

Ραφαηλ. η σχολη των Αθηνων

Η περίφημη "σχολή των Αθηνών" του μεγάλου Ραφαήλ(1483-1520). Στο κέντρο απεικονίζονται ο Πλάτων και ο μαθητής του Αριστοτέλης. Ο Πλάτων έχει στραμμένο το χέρι του προς τα πάνω, δείχνοντας τον ουρανό, ενώ ο Αριστοτέλης προς τα κάτω δείχνοντας τη γη, συμβολίζοντας τους διαφορετικούς  φιλοσοφικούς προσανατολισμούς τους.
Τοιχογραφία(fresco) στο Apostolic Palace, στην πόλη του Βατικανού.

29.5.11

ο υπνος και ο ελεγχος του μετωπιαιου φλοιου


Ο μετωπιαίος φλοιός αποτελεί την έδρα των ανώτερων εξελικτικά λειτουργιών του εγκεφάλου, οι οποίες διαμορφώθηκαν μέσα απο την αλληλεπίδραση στα πλαίσια της κοινωνικής συμβίωσης και γι αυτό το λόγο αποτελεί και την έδρα των κοινωνικών επιταγών όπως αυτές έχουν ενσωματωθεί στο κάθε άτομο.
Η εγρήγορση ή η κατάσταση συνείδησης, στηρίζεται στη λειτουργία του δικτυωτού σχηματισμού και της δράσης του συμπαθητικού συστήματος, που υπάρχουν και σε όλους τους βιολογικούς οργανισμούς που εμφανίζουν τους ημερήσιους ρυθμούς του ύπνου και της αυξημένης εγρήγορσης.
Στον άνθρωπο οι λειτουργίες του μετωπιαίου φλοιού, μπορούν και ασκούν το ρόλο τους πληρέστερα στη διάρκεια της εγρήγορσης, μιας και κατά βάση είναι συνδεδεμένες με αυτήν.

Μέσα σε αυτές τις λειτουργίες είναι και ο έλεγχος των λειτουργιών του μεταιχμιακού ή θηλαστικού εγκεφάλου ή με μια γενικότερη έννοια, του θυμικού και των ενστίκτων. Πολύ συχνά αυτές βρίσκονται σε αντίθεση και ένα βασικό καθήκον του εαυτού είναι η διαδικασία συμφιλίωσης τους χωρίς να αδικηθεί καμία πλευρά.
Στη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος δεν σταματά να εργάζεται. Αυτό που γίνεται είναι η καταστολή των περισσότερων λειτουργιών του μετωπιαίου φλοιού, οι οποίες στηρίζονται στην εγρήγορση και τον αυξημένο τόνο του συμπαθητικού συστήματος, που είναι εξ άλλου απαραίτητος για την εγρήγορση. Κοιμούνται δηλαδή κάποια τμήματα του εγκεφάλου αλλά και αυτό έχει διαβαθμίσεις, το πόσο δηλαδή βαθειά κοιμούνται.

Aganaktised!! του Γ. Ιωαννου, απο το ΕΘΝΟΣ

25.5.11

ο αλτρουισμός και τα "εγωιστικα" γονιδια


Για τη γενετική βάση του αλτρουισμού έχουν γίνει μεγάλες συζητήσεις. Αφού τα γονίδια είναι "εγωιστικά" και ενδιαφέρονται μόνο για την αναπαραγωγή τους, πως εξηγείται η θυσία του ατόμου για χάρη του συνόλου αφού έτσι θυσιάζονται και τα γονίδια του; Έγιναν προσπάθειες να ερμηνευθεί με μαθηματικά μοντέλα, στη βάση ότι επιβιώνουν μ’ αυτό τον τρόπο περισσότερα όμοια γονίδια μέσω των συγγενών του ατόμου που θα επιβιώσουν, επωφελούμενοι από την δική του θυσία.
Σε ένα αρχικό στάδιο, στην οργάνωση του γένους και αργότερα της φυλής, ειδικά στα πιο πρώιμα στάδια όπου η ομάδα ήταν βασικά μια διευρυμένη οικογένεια, η θυσία για το σύνολο μπορούσε να έχει μια τέτοια ερμηνεία, δηλαδή ότι θα επιβίωναν περισσότερα γονίδια όταν θυσιαζόταν ένας και παρέμειναν των υπόλοιπων, απ’ ότι αν καταστρεφόταν όλη η ομάδα σε περίπτωση που κανένας δεν θα θυσιαζόταν.
Για το επίπεδο όμως μιας διευρυμένης κοινωνικής ομάδας είναι δύσκολο να σταθούνε τέτοιου είδους υπολογισμοί στο επίπεδο δηλαδή στενά των γονιδίων.

Τα ίδια τα γονίδια είναι πράγματι “τυφλά", θέλουν απλά να αναπαράγονται. Η συμπεριφορά όμως δεν είναι στενά θέμα γονιδίων. Τα γονίδια αποτελούν το πρόγραμμα ανάπτυξης του οργανισμού. Είναι αυτό που ονομάζουμε γονότυπος. Το τι οργανισμός θα προκύψει τελικά, δηλαδή ο φαινότυπος, είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον. Είναι διαφορετικός ο ρόλος των γονιδίων στη δημιουργία των σωματικών χαρακτηριστικών, όπου είναι πιο αποφασιστικός και είναι διαφορετικός όσον αφορά τη νόηση και τη συνείδηση και ακόμη περισσότερο την ηθική συμπεριφορά που αφορά τις σχέσεις των ανθρώπων στα πλαίσια της συμβίωσής τους. Αυτό είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των γονιδίων με ένα πολύ πιο πολύπλοκο και τυχαίο σύστημα όπως είναι οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και οι ανθρώπινες κοινωνίες. Έτσι το πώς θα εκφρασθούν τα γονίδια, ο φαινότυπος δηλαδή που θα προκύψει,

bicycle. του Akiyoshi Kitaoka

Μια παραλλαγή των rotating snakes.

Akiyoshi Kitaoka. μια απιστευτη οφθαλμαπατη

Rotating Snakes. Άλλη μια απίστευτη οπτική αυταπάτη απο τον Akiyoshi Kitaoka, Καθηγητή στο τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κυότο.

24.5.11

O Ilya Prigogine, το χαος και η ταση προς πολυπλοκοτητα


Την εξέλιξη της φύσης την εξετάζουμε συνήθως σε μια "οριζόντια" κατεύθυνση. Πως γεννήθηκε το σύμπαν, πως θα εξελιχθεί, τι κατάληξη θα έχει, αν θα συνεχίσει να διαστέλλεται κλπ. Σ’ αυτή την οπτική, η έμβια ύλη παίζει έναν εντελώς δευτερεύοντα ρόλο, στην ουσία είναι ένα μάλλον τυχαίο φαινόμενο στην ανάπτυξη του σύμπαντος που δεν έχει νόημα να εξετάζουμε την παρέμβαση του σ’ αυτήν την εξέλιξη. Το φαινόμενο της ζωής που μπορούμε και παρατηρούμε είναι περιορισμένο πάνω στη γη, ένα απειροελάχιστο τμήμα του σύμπαντος και φυσικό είναι να μην υπολογίζεται σαν παράγοντας αυτής της εξέλιξης.
Υπάρχει και η "κάθετη", ας την πούμε, εξέλιξη. Η τάση προς την πολυπλοκότητα.

Από το υποατομικό επίπεδο που υπάρχουν διάφορες υποθέσεις για τη μορφή που έχει, στη συγκρότηση αυτών που ονομάζουμε σωματίδια που συγκροτούν το άτομο, πρωτόνια, νετρόνια, ηλεκτρόνια κλπ και στη συνέχεια στη συγκρότηση των μορίων.  Μια κατηγορία μορίων μπορεί να σχηματίσει στη συνέχεια έμβιους οργανισμούς όπως τα κύτταρα, τα οποία σχηματίζουν πολυκύτταρους οργανισμούς, για να φθάσουμε σε πιο σύνθετους έμβιους οργανισμούς που εμφανίζουν νόηση. Στη γη η ζωή όπως την ξέρουμε, στο απόγειο της εξέλιξης της, δημιούργησε τον άνθρωπο και τις ανθρώπινες κοινωνίες, που αποτελούνε ένα ακόμη πιο πολύπλοκο στάδιο εξέλιξης. Στην έμβια ύλη φαίνεται χαρακτηριστικότερα αυτή η τάση προς την πολυπλοκότητα η οποία παίρνει γεωμετρικό κατά κάποιο τρόπο χαρακτήρα αλλά και οι κλίμακες του χρόνου που παρατηρείται αυτή η εξέλιξη είναι πιο προσιτοί στα ανθρώπινα δεδομένα. Η φύση δηλαδή είναι οργανωμένη σε διαφορετικά επίπεδα που το κάθε νέο επίπεδο που προέκυπτε είχε άλλης τάξης μεγέθους ποσότητα πληροφορίας.
Όσο αυξάνεται το επίπεδο πολυπλοκότητας άρα και της πληροφορίας που περιέχεται σε ένα σύστημα, υπεισέρχεται σε μεγαλύτερο βαθμό το τυχαίο στην εξέλιξη του.
Οι ανθρώπινες κοινωνίες για παράδειγμα, έχουν πολύ μεγαλύτερη τυχαιότητα στην ανάπτυξή τους απο ότι ο κάθε ξεχωριστός άνθρωπος, επειδή έχουν ποσότητα πληροφορίας εντελώς άλλου μεγέθους απο αυτόν. Όπως και ένας άνθρωπος έχει πολύ μεγαλύτερη τυχαιότητα στην εξέλιξη του απ' ότι ένας ατελέστερος οργανισμός. Κατά τον ίδιο τρόπο και αυτός σε σχέση με ένα χημικό μόριο κοκ. Σε ένα επίπεδο της βιολογικής εξέλιξης δημιουργείται και αυτό που ονομάζεται ελεύθερη βούληση που συμμετέχει ως παράγοντας διαμόρφωσης των εξελίξεων. Όσο διαμορφώνονται μεγαλύτερα σύνολα που αλληλοεπηρεάζονται, τόσο αυξάνει και η τυχαιότητα στην εξέλιξη. Για παράδειγμα, η πανανθρώπινη κοινωνία που διαμορφώνεται σταδιακά, θα έχει έναν βαθμό τυχαιότητας μεγαλύτερο απ’ ότι έχουν μικρότερες κοινωνικές συγκροτήσεις, κράτη, ιδεολογίες, θρησκείες κλπ.
 

22.5.11

Isia Leviant. Αίνιγμα

Η αίσθηση που μας δημιουργείται ότι υπάρχει κίνηση στους δακτύλιους, που αποτελεί προφανώς μια αυταπάτη, δείχνει ότι ο εγκέφαλος δεν κάνει μια παθητική περιγραφή του περιβάλλοντος αλλά συνθέτει με έναν ενεργητικό τρόπο και γι αυτό το λόγο κάνει και λάθη. Ένας πίνακας του Γάλλου καλλιτέχνη Isia Leviant με τον τίτλο Enigma. 





21.5.11

Γουντι Αλεν, είπε



Στις Κάννες, με την τελευταία του ταινία "Μεσάνυχτα στο Παρίσι". Είπε
 "Είναι μια παγίδα να ζεις στο παρελθόν. Νομίζουμε ότι το παρελθόν είναι προτιμότερο από το παρόν αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Για φαντάσου να ζεις στη δεκαετία του 1920 και να πρέπει να πας στον οδοντίατρο. Χωρίς νοβοκαΐνη, χωρίς αναισθητικό…" (από το ΒΗΜΑ)

20.5.11

το οξειδωτικο στρες και η αντιοξειδωτικη προστασια


(Επιστροφή στην ιατρική θεματολογία, για να είμαστε κάπως συνεπείς και στην περιγραφή που έχουμε για το ιστολόγιο).
Σε συνέχεια προηγούμενων αναρτήσεων , όπως της πρόσφατης “γιατί γερνάμε” και αυτής για το ρόλο του οξυγόνου(“η ζωή βασίζεται στο οξυγόνο και υποκύπτει στις παρενέργειες της δράσης του”), θα γίνει κάπως πιο συγκεκριμένη αναφορά στην αντιοξειδωτική προστασία του οργανισμού και πως μπορεί να ενισχυθεί.
Έχει γίνει επίσης αναφορά στην ανάρτηση για το “μονοπάτι της ζωής στη γη”, στο πως επικράτησε τελικά στην ατμόσφαιρα της γης το οξυγόνο και τι σήμαινε αυτό για τους αναερόβιους οργανισμούς που μέχρι τότε είχαν αναπτυχθεί. Η παρουσία του οξυγόνου οδήγησε σε μια αναδιάταξη της ζωής στη γη, δημιουργώντας εξελιγμένους οργανισμούς που βασίζονταν για την παραγωγή ενέργειας στην χρησιμοποίηση του οξυγόνου, το οποίο όμως επειδή παράγει στη διαδικασία της χρησιμοποίησης του ελεύθερες τοξικές ρίζες, αποτελεί ταυτόχρονα την κύρια αιτία της φθοράς και του θανάτου τους.
Όταν μιλάμε για ελεύθερες ρίζες εννοούμε ενώσεις που είναι πολύ ασταθείς και οι οποίες ψάχνουν να βρουν τα ηλεκτρόνια που χρειάζονται για αποκτήσουν σταθερότητα.(Τα ηλεκτρόνια είναι αυτά τα στοιχεία με τα οποία τα άτομα συνδέονται με άλλα άτομα και σχηματίζουν μόρια. Ο αριθμός των ηλεκτρονίων της εξωτερικής στιβάδας καθορίζει την τάση του ατόμου να συνδέεται με άλλα άτομα και να σχηματίζει δεσμούς. Αν τα άτομα έχουν περίσσεια ηλεκτρονίων ή τους λείπουν κάποια για να συμπληρώσουν την εξωτερική τους στιβάδα, προσπαθούν να ισορροπήσουν την εξωτερική τους στιβάδα είτε δίνοντας είτε παίρνοντας ηλεκτρόνια από ένα άλλο άτομο). Αποσπούν έτσι ηλεκτρόνια από άλλα άτομα τα οποία μετατρέπουν επίσης σε ελεύθερες ρίζες αφού πια τους λείπουν ηλεκτρόνια. Δημιουργείται δηλαδή ένας καταρράκτης οξειδωτικός ο οποίος αν δεν σταματήσει οδηγεί σε σημαντικές βλάβες στο κύτταρο. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες αυτό που κάνουν είναι να διακόπτουν αυτόν τον οξειδωτικό καταρράκτη, δίνοντας τα απαραίτητα ηλεκτρόνια χωρίς να μετατρέπονται οι ίδιες σε ελεύθερες ρίζες.
Από την τοξική δράση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου απ’ ότι φαίνεται,

η σχεση του ατομου με την κοινωνια

Αυτή η ανάρτηση αποτελεί σε ένα μέρος της και ένα σχόλιο πάνω στο προηγούμενο σχόλιο για τον Ζακ Μεσρίν. Στο μεγαλύτερο όμως μέρος της έχει γραφτεί ανεξάρτητα απο αυτό.


Ο άνθρωπος όπως έχει ενσωματωμένο το φυσικό περιβάλλον, ενσωματώνει και την ανθρώπινη κοινωνία σε όλα τα επίπεδα της, από όπου δέχεται επιδράσεις, ερεθίσματα και αλληλεπιδρά με αυτά. Αντίστοιχα και η κοινωνία είναι φτιαγμένη από τα πρότυπα συμπεριφοράς των ανθρώπων, βασισμένα στα αρχέγονα νευρωνικά τους δίκτυα. Είναι φανερό ότι τα δύο μέρη της σχέσης διαμορφώνουν το ένα το άλλο. Δηλαδή το σύνολο διαμορφώνει την κίνηση του μέρους αλλά και το μέρος διαμορφώνει το σύνολο μιας και αποτελείται από αυτά. Η κοινωνία δεν είναι ένα άθροισμα, ένα μωσαϊκό ατομικών δράσεων και επιδιώξεων ανεξάρτητων υποκειμένων αλλά ένα δυναμικό γίγνεσθαι αλληλοεξαρτώμενων ατόμων, μεταξύ τους αλλά και με το σύνολο της κοινωνίας. Είναι μία σχέση αλληλεξάρτησης που η κάθε πλευρά της σχέσης δημιουργεί την άλλη. Η ανάπτυξη του κάθε ατόμου εξαρτάται από όλο το δίκτυο των κοινωνικών σχέσεων που τον περιβάλλουν. Δεν υπάρχει εγώ που να μην αποτελεί μέρος κάποιου εμείς και μάλιστα κάθε εγώ ανήκει σε πολλά διαφορετικά εμείς. Είμαστε σε ένα ενιαίο πεδίο αλληλεξάρτησης όπου η κάθε δράση μας το αναδιατάσσει.


Η ένταξη του ατόμου σε διάφορα σύνολα, τον εντάσσει σε ένα σύστημα ιδεών που μπορεί να τον εξελίξει σαν προσωπικότητα, μιας και η προσωπικότητα αναπτύσσεται, εξελίσσεται μέσα από την συμβίωση και την επίδραση ιδεών του περιβάλλοντος πάνω σε υποστρώματα που υπάρχουν στο κάθε άτομο και βοηθούν στην έκφραση τους.
Εκτός από αυτό το άτομο νοιώθει ότι συμμετέχει σε κάτι ευρύτερο το οποίο του προσφέρει ένα σκοπό για την ύπαρξη του. Όσο εξελίσσεται ο εαυτός τόσο περισσότερο νοιώθει την ανάγκη συμμετοχής, ένταξης σε ευρύτερα σύνολα, που το σύνολο των ιδεών που αναπτύσσονται σ' αυτά εξυπηρετεί και τις δικές του ανάγκες. Την ένταξη αυτή σε όλο και ευρύτερα σύνολα, την υποστηρίζουν σήμερα η τεράστια ανάπτυξη των επικοινωνιών, η οποία δίνει τη δυνατότητα μέσα από την άμεση μεταφορά πληροφοριών και εικόνων, να αναπτύσσεται η μεταφορά συναισθημάτων μεταξύ όλων των ανθρώπων του πλανήτη.
Ταυτόχρονα

Ο ΖΑΚ ΜΕΣΡΙΝ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΗΘΙΚΗ


Ένα σχόλιο του Θανάση Μπαντέ(που σχολιάζει στο blog), πάνω στο "ένστικτο του θανάτου" του Ζακ Μεσρίν, ενός Γάλλου κακοποιού, που έγινε γνωστός τη δεκαετία του 70. Αποτελεί και ένα σχόλιο πάνω στην ηθική και τη σχέση ατόμου-κοινωνίας, όπως αναπτύχθηκαν σε πρόσφατες αναρτήσεις.

Jacques Mesrine
Ο Ζακ Μεσρίν δεν είναι συγγραφέας. Ο Ζακ Μεσρίν είναι εγκληματίας και μάλιστα με πολύ πλούσιο βιογραφικό που περιλαμβάνει από ληστείες τραπεζών μέχρι αιματηρά ξεκαθαρίσματα μαφιόζικου τύπου, από κινηματογραφικές αποδράσεις μέχρι δολοφονίες αστυνομικών. Απασχόλησε υπερβολικά τον τύπο και την παγκόσμια αστυνομία και ανακηρύχτηκε νούμερο 1 δημόσιος κίνδυνος σε Ευρώπη και Καναδά. Το 1975 μέσα από τη φυλακή κατάφερε να εκδώσει ένα βιβλίο αυτοβιογραφικού χαρακτήρα που έχει τον τίτλο «Το ένστικτο του θανάτου». Το βιβλίο αυτό – ακολουθώντας πιστά τη μοίρα του συγγραφέα του – έμελλε να έχει επεισοδιακή ιστορία.

 Ο πρώτος εκδότης, ο Ζαν Κλώντ Λαττές, απέσυρε το βιβλίο από την κυκλοφορία δηλώνοντας ότι είναι καθήκον του να αποσύρει ένα βιβλίο που δεν αρέσει στην αστυνομία. Ο Μεσρίν έστειλε μια οργισμένη επιστολή που του ανακοίνωνε ότι δεν τον θεωρεί πλέον εκδότη του. Ο Λαττές επανέκδωσε το βιβλίο μετά το θάνατο του Μεσρίν αλλά αυτή τη φορά τον ανάγκασαν να το αποσύρει οι κληρονόμοι του Μεσρίν που του έκαναν μήνυση. Τελικά το βιβλίο δημοσιεύτηκε από τις εκδόσεις Champ Libre. To Μάρτη του 1984 ο ιδιοκτήτης της Champ Libre και εκδότης του Μεσρίν, Ζεράρ Λεμποβισί, βρίσκεται δολοφονημένος με τέσσερις σφαίρες στον αυχένα. Η δολοφονία του δεν εξιχνιάστηκε ποτέ.
«Το ένστικτο του θανάτου» δεν είναι απλώς μια καταγραφή γεγονότων, μια αλυσίδα περιπετειών που αφορούν την γκαγκστερερική πραγματικότητα, που, όσο να ‘ναι, μαγνητίζει το κοινό. Δεν είναι δηλαδή μια εμπορικής φύσεως φούσκα

19.5.11

Jan Vermeer. Γυναίκα που κρατά ζυγαριά.

Ο Jan ή Johannes Vermeer (1632-1675), ένας απο τους μεγάλους ζωγράφους της χρυσής Ολλανδικής εποχής,  αφήνει να υπάρχει ένα μυστήριο για το τι σκέπτονται ή ποια είναι τα αισθήματα των προσώπων στους πίνακές του. Ή αφήνει τον θεατή να δώσει τη δική του εκδοχή.
Σ' αυτό τον πίνακα, "η γυναίκα με τη ζυγαριά" και τα κοσμήματα μπροστά της, έχει άραγε κάτι κοινότυπο  στο μυαλό της ή μήπως κάποιο πονηρό σχέδιο; Και ο πίνακας που ο ζωγράφος βάζει πίσω, με τη Δευτέρα Παρουσία, σημαίνει κάτι ή όχι; Μπορούμε να δημιουργήσουμε διάφορα σενάρια και να έχουν όλα βάση.

17.5.11

ο Κνουτ Χαμσουν και η σχετικοτητα της ηθικης

Ένα σχόλιο του φιλόλογου Θανάση Μπαντέ για τον Κνουτ Χάμσουν και το σημαντικότερο έργο του, "η πείνα".

του Θανάση Μπαντέ
Knut Hamsun(1850-1952)
           Ο Κνουτ Χάμσουν ανήκει στους πιο αμφιλεγόμενους συγγραφείς που έδρασαν στο μεταίχμιο 19ου και 20ου αιώνα. Γεννημένος στη νορβηγική ύπαιθρο το 1859 γνωρίζει καλά την ανέχεια της αγροτικής μιζέριας και τη συνδυάζει στο έργο του άριστα με το απάνθρωπο μοντέλο του δυτικού πολιτισμού του 20ου αιώνα που αχνοφαίνεται. Το 1890 γράφει ίσως το σημαντικότερο έργο του, «Η πείνα», ενώ το 1920 κερδίζει το Νόμπελ λογοτεχνίας. Η φιλοχιτλερική στάση που κράτησε όμως με την άνοδο του ναζισμού αμαύρωσε ανεπανόρθωτα τη φήμη του, σε σημείο που, μετά το τέλος του Β' παγκοσμίου πολέμου, δικάστηκε και εγκλείστηκε σε ψυχιατρείο. Παρέμεινε λίγους μήνες που όμως τον καταρράκωσαν και όταν αφέθηκε ελεύθερος απομονώθηκε στο αγρόκτημά του όπου και πέθανε το 1952. Παρά την αναμφισβήτητα υψηλή λογοτεχνική ποιότητα των έργων του έμεινε για πάντα ένοχος στο αναγνωστικό κοινό κι ακόμα και σήμερα είναι κάπως άβολο να μιλάει κανείς για τον Χάμσουν. 
            Το αριστούργημα του Χάμσουν, «Η πείνα», διαπραγματεύεται την ιστορία ενός διανοούμενου που προσπαθεί να κερδίσει τη ζωή του πουλώντας τα άρθρα του σε εφημερίδες.
Πληρώνεται με το κομμάτι και διαρκώς προσπαθεί να γράψει κάτι μεγαλειώδες, κάτι αριστουργηματικό που θα καταπλήξει το κοινό και θα του χαρίσει φήμη και καταξίωση αλλά σταδιακά το όνειρό του γίνεται χίμαιρα, αφού η έμπνευση είναι πάντα κατώτερη των φιλοδοξιών του και τις περισσότερες φορές τα κείμενά του απορρίπτονται, προφανώς ως αντιεμπορικά, από τον αρχισυντάκτη της εφημερίδας. Έτσι, ξεμένει από λεφτά και φτάνει στην έσχατη εξαθλίωση αφού γυρίζει άστεγος στους δρόμους και θεονήστικος. Ο Χάμσουν έχει συγκλονιστικές περιγραφές της πείνας που ξεδιπλώνεται ως αρρώστια που οδηγεί στην παραφροσύνη, ως αδυναμία της σάρκας που καταρρακώνει και το πνεύμα. Είναι τόσο παραστατικός και λεπτομερειακός που δίνει την εντύπωση ότι το έχει ζήσει. Βλέπουμε τον ήρωα να μασουλάει και να καταπίνει ροκανίδια, να νιώθει το στομάχι του σαν ανοιχτή πληγή, να κάνει εμετό ακόμα και το ελάχιστο νερό που πίνει και τις λίγες στιγμές που, για τυχαίους λόγους, βρίσκει λεφτά να τρώει μια μπριζόλα με ανεξέλεγκτη βουλιμία και μετά να την ξερνάει βάζοντας τα χέρια του στο στόμα για να το εμποδίσει. Τριγυρίζει στους δρόμους σε παραληρηματική κατάσταση, με ασυνάρτητες σκέψεις και παρανοϊκές διαθέσεις, χωρίς συγκεκριμένο σκοπό ή νόημα, χωρίς συνοχή ή ειρμό, σε μια πρωτόγονη παραζάλη. Φτάνει στο σημείο να μην μπορεί να σταθεί όρθιος, να ζαλίζεται, να έχει πυρετό, να βρίσκεται διαρκώς στα πρόθυρα του θανάτου αλλά να μην τα περνά. Παρόλα αυτά δεν ξεχνά ποτέ την αποστολή του, το γράψιμο. Προσπαθεί συνεχώς να γράψει κάτι. Ελπίζει σε βαθμό κωμικότητας. Σε παγκάκια, σε πεζούλια, όποτε νιώθει αρκετά δυνατός για να εμπνευστεί και να δημιουργήσει. Όμως κάθε φορά διαψεύδεται. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο να πετύχει το μεγαλειώδες κείμενο που αναζητά. Κι έτσι συνεχίζει το αστείρευτο σούρτα – φέρτα στην πόλη που τον βυθίζει στη σκοτεινότερη εξαθλίωση. Ένα ματωμένο οδοιπορικό  ενός ξοφλημένου που επιδιώκει την πνευματική ανάταση και μοιραία συντρίβεται σ’ έναν αδυσώπητο υλιστικό κόσμο. Κι αυτό είναι το προφανές μήνυμα του έργου. Ο θάνατος κάθε πνευματικότητας, αφού κάθε πνευματική αναζήτηση καταδεικνύεται ως αθεράπευτος ρομαντισμός καταδικασμένος στην απαξίωση. Ο εκπρόσωπός της δεν έχει άλλη επιλογή από το σκληρό περιθώριο και την καθημερινή οδύνη της – μη - επιβίωσης. Περιτριγυρίζεται από ανθρώπους χωρίς όμως να εντάσσεται πουθενά, αφού αδυνατούν να διοχετευθούν οι πνευματικές του ανησυχίες, ως κάτι ακατανόητο, στην πραγματικότητα της υλικής και κατ’ επέκταση χρηματικής κυριαρχίας. Πολλοί εντάσσουν την «πείνα» σ’ ένα τρίπτυχο που συμπληρώνεται από το «Υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι και το «Λύκο της στέπας» του Έσσε και που έχει ως θέμα το θάνατο της διανόησης.

15.5.11

η δημιουργια των πρωτων δημοκρατιων

Η εξασθένηση και σταδιακή διάλυση της κοινωνίας των γενεών, η ανάπτυξη των τάξεων, οδηγεί μέσα από μια μακρά μεταβατική διαδικασία στην εμφάνιση του κράτους και ισχυρής κεντρικής εξουσίας. Αυτές οι κρατικές συγκροτήσεις πήραν πολλές διαφορετικές μορφές.
Στην Ασία και την Αίγυπτο δημιουργήθηκαν μεγάλα πολυάνθρωπα κράτη κατά μήκος των μεγάλων ποταμών. Στη Μεσοποταμία κατά μήκος του Τίγρη και του Ευφράτη, στην Ινδία κατά μήκος του Ινδού και του Γάγγη, στην Κίνα στους δύο μεγάλους ποταμούς της, στην Αίγυπτο κατά μήκος του Νείλου. Οι μεγάλοι αυτοί ποταμοί δίνανε την δυνατότητα της μόνιμης εγκατάστασης, της επικοινωνίας και του ελέγχου της επικράτειας σχετικά εύκολα. Ενώ σε περιοχές που δεν ευνοούνταν η μόνιμη εγκατάσταση, οι πληθυσμοί παρέμειναν νομαδικοί, με συγκρότηση κατά γένη και φυλές, για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Οι μεγάλοι πληθυσμοί δημιουργούσαν μεγάλους στρατούς, μεγάλη γραφειοκρατία και μια ηγετική κάστα, τους μεγάλους ιδιοκτήτες γης, που μπορούσαν και ελέγχανε τους μεγάλους αυτούς πληθυσμούς. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε ένα ισχυρό ιερατείο που ήταν και κάτοχος των γνώσεων και της γραφής. Γνώσεις που ήταν απαραίτητες για τις ανάγκες καταγραφής των αγαθών, της παρακολούθησης των εποχών και των αλλαγών τους, τη μέτρηση της γης κλπ. Γνώση που απ’ ότι φαίνεται ήταν περιορισμένη μέσα σε αυτή την κάστα του ιερατείου. Στον υπόλοιπο πληθυσμό οι διαφοροποιήσεις δεν ήταν μεγάλες. Νόμοι υπήρχαν, αλλά πηγή των νόμων ήταν ο ανώτατος άρχοντας που εκφράζει και τα συμφέροντα των κυρίαρχων καστών. Φυσικά ο εκάστοτε άρχοντας ή ήταν ο ίδιος θεός ή κάποιος συγγενής του ή ήταν εκπρόσωπος του επί της γης. Αναπτύχθηκαν σ’ αυτές τις κοινωνίες μεγάλοι πολιτισμοί, συσσωρεύτηκε μεγάλος όγκος γνώσεων, συγκεντρώθηκε πολύς πλούτος. Το άτομο εδώ δεν είχε δικαιώματα. Ήταν υπήκοος του βασιλέως, του άρχοντα δεσπότη, δηλαδή η δουλειά του ήταν να υπακούει. Δηλαδή ο δεσπότης βασιλιάς ποιμένας στην κορυφή με τον ηγετικό κύκλο και κάτω το ποίμνιον.
Στον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας και των Μικρασιατικών παραλίων, σε γειτνίαση δηλαδή με τους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου, αλλά και σε συνέχεια προηγούμενων πολιτισμών, όπως του Πελασγικού στο χώρο του Αιγαίου, των νησιών του και στην ηπειρωτική Ελλάδα, των Μινωϊτών στην Κρήτη, δημιουργούνται και λόγω των γεωγραφικών συνθηκών με την κατάτμηση του γεωγραφικού χώρου σε μικρές κοιλάδες, νησιά, σχετικά απομονωμένες μεταξύ τους πόλεις, από τα Ελληνικά φύλα που ήρθαν στην περιοχή.
Αυτά συγχωνεύθηκαν απ’ ότι φαίνεται με τους προηγούμενους πληθυσμούς, επιβάλλοντας και τους νέους θεούς τους, που διαμορφώθηκαν τελικά στο δωδεκάθεο, που όπως ξέρουμε είχαν πιο πατριαρχική σύνθεση από τους προηγούμενους θεούς που ήταν σε μεγαλύτερο βαθμό μητριαρχικοί, κυρίως των Πελασγών. Αυτό ήταν ένα μεγάλο μεταβατικό στάδιο, που φαίνεται και από την σταδιακή μετατόπιση του φάσματος των θεοτήτων σε μια πιο πατριαρχική σύνθεση.
Η κάθε τέτοια πόλη είχε την αυτονομία της, το δικό της κράτος με τους νόμους του

ενας ακομη Ρεπιν

"ο επίσκοπος Νικόλαος των Μύρων(της Λυκίας)  σώζει τρεις αθώους απο τον θάνατο".
Ένας ακόμη πίνακας του Ρώσου ζωγράφου Ίλια Ρέπιν(1844-1930) που τον έκανε το 1889. Βρίσκεται στο Ερμιτάζ στην Αγ. Πετρούπολη. Η ζωγραφική του Ρέπιν επικεντρωνόταν στα πρόσωπα και την ψυχολογία τους, απεικονίζοντας τα συναισθήματά τους, δίνοντας μεγάλο ψυχολογικό βάθος σε όλους τους πίνακες του.

14.5.11

η αρτηριακη πιεση


Σε προηγούμενη ανάρτηση(“η αρτηριακή υπέρταση, το αλάτι και η εξελικτική μας ιστορία”) έγινε αναφορά στις αλλαγές που έχουν γίνει στον τρόπο ζωής, την πρόσληψη αλατιού και θερμίδων, σε σχέση με αυτόν που υπήρχε όταν διαμορφώνονταν οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί του οργανισμού και το πως αυτές οι αλλαγές επιδρούν στην εμφάνιση της αρτηριακής υπέρτασης. Σήμερα θα γίνει αναφορά στο τι είναι η αρτηριακή πίεση και στους μηχανισμούς που στηρίζεται(κάποιους απο αυτούς).
Η αρτηριακή πίεση είναι ένα μέγεθος που αντιπροσωπεύει την πίεση που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών κατά την κυκλοφορία του αίματος. Εξυπηρετεί μ’ αυτό τον τρόπο, τις ανάγκες της οξυγόνωσης των ιστών του οργανισμού, για να επιτελούν τις βασικές τους λειτουργίες αλλά και να ανταποκρίνονται στις επιπλέον απαιτήσεις, όποτε αυτό είναι αναγκαίο.

Η παροχή αίματος στους ιστούς, άρα και η οξυγόνωση τους, εξαρτάται από το πόσο αίμα στέλνει η καρδιά σε κάθε παλμό, από τον αριθμό των παλμών και από τον τόνο των αρτηριών. Ο τόνος των αρτηριών έχει σχέση με την πίεση του αίματος. Αυτοί οι παράγοντες αλληλεπιδρούν, ώστε η διαταραχή του ενός προκαλεί αντιρροπιστικές μεταβολές των άλλων.
Ας πούμε πρώτα λίγα πράγματα για την κυκλοφορία του αίματος.
Οι αρτηρίες μεταφέρουν το αίμα προς τους ιστούς με πίεση, σαν αποτέλεσμα και της πίεσης συστολής της αριστερής κοιλίας της καρδιάς που λειτουργεί σαν αντλία. Γι αυτό οι αρτηρίες έχουν ισχυρά αγγειακά τοιχώματα και η ταχύτητα ροής του αίματος σ' αυτές είναι μεγάλη.
Τα αρτηρίδια είναι οι τελευταίοι μικροί κλάδοι του αρτηριακού συστήματος και λειτουργούν σαν βαλβίδες ελέγχου μέσα απο τις οποίες το αίμα περνάει στα τριχοειδή. Τα αρτηρίδια διαθέτουν επίσης ισχυρό μυϊκό τοίχωμα, που μπορεί να αποκλείσει τελείως τον αυλό τους ή να τον αφήσει τελείως ανοιχτό, επηρεάζοντας με αυτό τον τρόπο σε πολύ μεγάλο βαθμό, την αιμάτωση των ιστών.
Μετά τα αρτηρίδια είναι τα τριχοειδή αγγεία. Η λειτουργία των τριχοειδών συνίσταται στην ανταλλαγή υγρών και θρεπτικών ουσιών, μεταξύ του αίματος και των κυττάρων.
Τα φλεβίδια στη συνέχεια δέχονται το αίμα απο τα τριχοειδή, απάγοντας το αίμα μετά την ανταλλαγή που έγινε στους ιστούς και τα οποία συνδέονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν μεγαλύτερες φλέβες και να επιστρέψει το αίμα στην καρδιά. Λειτουργούν όμως και σαν αποθήκες αίματος για να μην επιστρέφει στην καρδιά όλη η ποσότητα του αίματος όταν αυτό δεν είναι απαραίτητο. Επειδή η πίεση στο φλεβικό σύστημα είναι πολύ χαμηλή γι αυτό και το τοίχωμα των φλεβών είναι λεπτό. Περιέχονται όμως και εδώ πολλές μυϊκές ίνες, ώστε ανάλογα με τη σύσπαση τους, να λειτουργούν σαν αιματαποθήκες, ανάλογα με τις ανάγκες.
Όταν έχουμε μονίμως υψηλή αρτηριακή πίεση, μιλάμε για εγκατάσταση αρτηριακής υπέρτασης.
Έχουν καθορισθεί όρια της αρτηριακής πίεσης, πάνω από τα οποία μιλάμε για υπέρταση. Και αυτά τα όρια είναι το 140 mm/Hg(χιλιοστά της στήλης υδραργύρου) για την συστολική πίεση και τα 90mm/Hg για την διαστολική, αν και όταν συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου, πρέπει να είναι σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Αυτά τα όρια, όπως καταλαβαίνουμε, είναι λίγο σχετικά, απλά από τις έρευνες έχει προκύψει ότι πάνω από αυτά τα όρια αυξάνουν οι πιθανότητες για βλάβες στο αγγειακό δίκτυο. Συνεκτιμώνται πάντα και άλλοι παράγοντες για το πότε πρέπει κάποιος να πάρει αγωγή. Δηλαδή δεν ισχύει, έχεις 139 είσαι εντάξει, έχεις 141 είσαι υπερτασικός.

13.5.11

η βια και η γνωση


Αυτές τις μέρες έχουμε γίνει μάρτυρες μιας κλιμάκωσης των περιστατικών βίας. Ένας πολίτης δολοφονείται για “λίγα σεντς” στο κεντρο της Αθήνας, όπου ως αποτέλεσμα της γκετοποίησης και της ανικανότητας να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, έχουμε ανεξέλεγκτη αύξηση της εγκληματικότητας που θίγει το στοιχειώδες δικαίωμα των πολιτών για ασφάλεια. Ταυτόχρονα ορδές ανεξέλεγκτες αυτοδικούν, κυνηγώντας και δολοφονώντας ένα νεαρό μετανάστη, στέλνοντας δεκάδες άλλους στα νοσοκομεία, ανοίγοντας ένα νέο κύκλο βίας. Σε διαδηλωτή που απ' ότι φαίνεται κρατούσε ένα πανώ, δεν ασκούσε δηλαδή βία, καταφέρθηκαν από αστυνομικούς πλήγματα που μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρα ή να τον αφήσουν ανάπηρο. Ή να ποδοπατείται και να χτυπιέται με μίσος πεσμένος διαδηλωτής, όπως φάνηκε σε video που κυκλοφόρησε, από αστυνομικούς που σε μια ευνομούμενη πολιτεία, αν μη τι άλλο, πρέπει να δρουν με φρόνηση και όχι με μίσος.
Το παρακάτω άρθρο το είχα γράψει λίγο παλιότερα αλλά νομίζω ότι είναι επίκαιρο γι αυτό και το αναρτώ σήμερα.

Όσο πιο πίσω πάμε στην ανθρώπινη ιστορία, τόσο  πιο μεγάλος είναι και ο ρόλος της βίας ως μέθοδος επίλυσης των διαφορών. Για χιλιάδες και εκατομμύρια χρόνια κυρίως με αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος μπορούσε να επιβιώσει. Αν πάμε σε εξελικτικές βαθμίδες χαμηλότερες απο τον άνθρωπο ακόμη και τις πιο κοντινές μας, ο ρόλος της ωμής δύναμης είναι ο βασικός για τη διεκδίκηση των πόρων για την επιβίωση ή για τη διαμόρφωση των ιεραρχιών μέσα σε μια ομάδα, κάτι που προσπορίζει οπωσδήποτε οφέλη για αυτόν που είναι πιο δυνατός.
Από τότε που το ανθρώπινο είδος επικράτησε απόλυτα, ο ανταγωνισμός για τους διαθέσιμους πόρους, πήρε ενδοειδικό χαρακτήρα, μεταξύ δηλαδή των ανθρώπων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις συνεχείς διαμάχες και σφαγές μεταξύ τους. Ο ανταγωνισμός υπήρξε και μέσα στις ομάδες. Μέσα στην ομάδα όμως υπήρχαν ισχυρές επιταγές για καταστολή της βίας μεταξύ των μελών της ομάδας, που αυτό οδηγούσε τον ανταγωνισμό μέσα στην ομάδα στο να πάρει διαφορετικά χαρακτηριστικά, να ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους. Ο ανταγωνισμός για την επικράτηση του ενός απέναντι στους άλλους, στις ανθρώπινες κοινωνίες, με την ανάπτυξη της νόησης ανώτερης τάξης που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, οδήγησε στην ανάπτυξη της λογικής, της τεχνικής, των επιστημών κτλ. Δυνατότητες που δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν από την απλή κάλυψη των αναγκών για τροφή και σεξ ή των αναγκών της στοιχειώδους ασφάλειας. Η ανάπτυξη της λογικής, της αφηρημένης σκέψης και της γλώσσας, άνοιξε τις δυνατότητες σε καινούργια πεδία δίνοντας μια νέα αίσθηση δύναμης και διάθεσης για επέκταση και κυριαρχία. Όλες αυτές οι αντιπαραθέσεις

12.5.11

10.5.11

ο Καντ και τα κινητρα της δρασης

Immanuel Kant(1724-1804)
 Θα κάνουμε στη σημερινή ανάρτηση μια αναφορά στον Καντ ο οποίος διαχώρισε τη θέση του από τον αγγλοσαξονικό εμπειρισμό και ωφελιμισμό που στηρίχθηκε στον Thomas Hobbes και οι απόψεις που παρουσίασε για την ανθρώπινη συμπεριφορά και τα κίνητρα της θεμελίωσαν αυτό που ονομάστηκε δεοντοκρατία.
Ο Καντ βασίσθηκε στην λογική που έχει αναπτύξει ο άνθρωπος, ώστε μέσω αυτής και αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό την εμπειρία, θα μπορέσει να φθάσει στην ενόραση της ηθικής υποχρέωσης. Η θεμελίωση της ηθικότητας για τον Καντ γίνεται με βάση αρχές που είναι a priori και που είναι ανεξήγητες από τα δεδομένα των αισθήσεων και δεν έχουν ανάγκη από καμία αιτία που να τις δικαιολογεί. Έτσι οι ηθικές έννοιες είναι γνώσεις διανοητικές που δεν πηγάζουν από την εμπειρία αλλά από την καθαρή νόηση, δηλαδή το λόγο. Για τον Καντ ο άνθρωπος πρέπει να ενεργεί σύμφωνα με τις επιταγές του καθήκοντος, όπως το επιβάλει ο λόγος και ο βαθύτερος καθαρός εαυτός του. Έρχεται δηλαδή σε αντίθεση με τους Άγγλους ηθικούς φιλοσόφους, αναζητώντας την πηγή των ηθικών αρχών στη σφαίρα του λόγου και όχι στη σφαίρα της εμπειρίας.

Η απάντηση που δίνει ο Καντ για τα θεμέλια του ηθικού νόμου είναι ότι πρέπει να πράττουμε έτσι ώστε κάθε πράξη μας να μπορεί να αποτελέσει καθολικό νόμο. Η περίφημη κατηγορική προσταγή. Για την ηθική δράση δηλαδή, πρότεινε τον κανόνα της καθολίκευσης. Δηλαδή για να αποφύγουμε ή να κρίνουμε μια παραβατική συμπεριφορά, κάνουμε το ερώτημα τι θα γινόταν αν έκανε ο καθένας το ίδιο, ερώτημα που μπορούμε να το απευθύνουμε στον καθένα. «Επέλεξε ελεύθερα τις αρχές σου και πράττε έτσι ώστε η ρυθμιστική αρχή της βούλησής σου να μπορεί να καταστεί συγχρόνως καθολικός νόμος». (Αυτή η κατηγορική προσταγή έχει διαφορά από το "μη κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν εσένα". Όπως έχει πει κάποιος, ένας που καταδικάσθηκε μπορεί να εκσφενδονίσει αυτή την προσταγή στον δικαστή του).
Ο Καντ κινήθηκε από ανθρωπιστικούς λόγους και εμπνευσμένος από δημοκρατικές ιδέες. Πίστευε ότι η κατηγορική του προσταγή μπορεί να γίνει αποδεκτή από κάθε λογικό άνθρωπο ώστε να δημιουργήσουμε καλύτερες κοινωνίες.
Για τα κίνητρα των πράξεων, το μόνο κριτήριο που δέχεται σαν αποδεκτό, είναι ο σεβασμός στον καθολικό νόμο. Δηλαδή ο έμπορος που δεν κλέβει τον πελάτη του

slavemarket. Jean Leon Gerome


 
Ένας πίνακας του Jean Leon Gerome με θέμα την αγοραπωλησία σκλάβων στην αρχαία Ρώμη που τον έβαλα και στην ανάρτηση για την ελευθερία της βούλησης.   Η νεαρή κοπέλα που είναι τώρα προς πώληση, αισθάνεται έντονα και τον εξευτελισμό της και το τι την περιμένει. Τα μικρότερα αδέρφια της που περιμένουν στη σειρά και κατά σειρά ηλικίας έχουν μικρότερη επίγνωση απο αυτήν για το τι ακριβώς συμβαίνει. Την πιο τραγική επίγνωση όμως έχει η μάνα πίσω..
O J.L.Gerome(1824-1904), ήταν Γάλλος ζωγράφος με θεματολογία απο την  ιστορία και τον οριενταλισμό, που ανήκε στη λεγόμενη ακαδημαϊκή σχολή, η οποία μετά την εμφάνιση των ιμπρεσιονιστών δεν είχε συνέχεια. Ήταν ο σημαντικότερος(και πιο ακριβοπληρωμένος) Γάλλος ζωγράφος την εποχή που εμφανίσθηκε ο  ιμπρεσιονισμός.
O πίνακας βρίσκεται στο Ερμιτάζ, στην Αγ. Πετρούπολη στη Ρωσία. Αγοράστηκε από τον τσάρο Αλέξανδρο τον Γ, σε ένα ταξίδι του στη Γαλλία το 1876.

παπαρουνες


Μάης χωρίς παπαρούνες δεν γίνεται

6.5.11

ενας ακομη Goya

"3 Μάη του 1808".
Απο την αντίσταση των Ισπανών στη Γαλλική εισβολή στην Ισπανία το 1808.
Βρίσκεται στο μουσείο Prado στη Μαδρίτη.

Francisco Goya(1746-1828)

η καταθλιψη


Ένας συνεργάτης με το ψευδώνυμο Ζίγκμουντ, θα κάνει κάποια σχόλια πάνω σε ζητήματα που έχουν σχέση με την ψυχολογία, αρχίζοντας απο σήμερα. Δεν έχει φυσικά καμιά σχέση ιδεολογική ή και ..διανοητική με τον διάσημο συνονόματό του αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία.

Σχολιάζει ο Ζίγκμουντ

Το αίσθημα της κατάθλιψης δημιουργείται σαν αποτέλεσμα της απελπισίας από μια άλυτη σύγκρουση που δημιουργεί αίσθηση παγίδευσης, απο ενοχές που πλήττουν το αίσθημα αυτοεκτίμησης, από απώλειες κλπ. Όταν αυτά εμπλέκονται με βαθύτερες αιτίες που έχουν σχέση με το πώς διαμορφώθηκε ο χαρακτήρας και απειλούνται τα θεμέλια του εαυτού και της αυτοεκτίμησής του, τότε μπορεί να πάρει μόνιμα και επώδυνα χαρακτηριστικά.
Όπως μπορεί να προκύψει και ως αποτέλεσμα της μη εκπλήρωσης των επιδιώξεων του εαυτού.
Η κατάθλιψη και η μνήμη. Η μνήμη αποτελεί βασικό στοιχείο της κατάθλιψης. Τα παιδιά δεν έχουν κατάθλιψη επειδή δεν υπάρχει συσσωρευμένη μνήμη. Η εμφάνιση της στα παιδιά συνδέεται με τραυματικά γεγονότα που μένουν στη μνήμη (η συναισθηματική φόρτιση τα κάνει τραυματικά και κάνει ισχυρές τις εγχαράξεις), αν δεν μπορέσουν να εξισορροπηθούν από άλλα θετικά για την ανάπτυξη του παιδιού γεγονότα και εξηγήσεις που θα του δίνουν μια πειστική ιστορία μέσα στην οποία θα μπορεί να αναπτυχθεί.
Όσο συσσωρεύεται περισσότερη μνήμη, δηλαδή όσο μεγαλώνουμε, επειδή όλοι εμπλέκονται αναπόφευκτα σε δυσάρεστα γεγονότα για τα οποία μπορεί να έχουν από καθόλου, λίγη ή περισσότερη ευθύνη, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες δημιουργίας δυσλειτουργιών στην ένταξη όλων των γεγονότων αρμονικά στην ιστορία που δημιουργεί ο καθένας για τον εαυτό του.
Η αφομοίωση, απορρόφηση όλων αυτών των γεγονότων στη συνολική ιστορία που φτιάχνει ο καθένας για τον εαυτό του, εξαρτάται από το επίπεδο της αυτοεκτίμησης αλλά και τον παθητικό ή εξωστρεφή επιθετικό χαρακτήρα του ατόμου.
Δεν μπορούμε και ούτε είναι φυσικά σκόπιμο να καταργήσουμε τη μνήμη.
Οι παθητικές, υποτακτικές συμπεριφορές. Σ' αυτές υπάρχει συχνά ένα αυστηρό, τιμωρητικό υπερεγώ που ελέγχει, σαν επικράτηση εξουσιαστικών προτύπων, που δεν επιτρέπει την υπεράσπιση  του εαυτού βλάπτοντας τους άλλους, τουλάχιστον ανοιχτά. Μπορεί να γίνει με πλάγιους τρόπους
ώστε αυτός να φαίνεται καλός(αυτό αφορά αυτούς που έχουν μια συγκαλυμμένη επιθετικότητα με έναν υπερτροφικό εγωισμό) ή μπορεί να στρέψει την επιθετικότητα του με τη μορφή ενοχών και αυτοκατηγοριών προς τα μέσα, στον ίδιο τον εαυτό. Υπάρχει συνεχής ανάγκη επιβεβαίωσης από τους άλλους για να τονώσει την αυτοεκτίμηση του και όταν αυτή δεν του δίνεται ή δεν του δίνεται τόσο επαρκώς όσο θεωρεί αναγκαία για την τόνωση του εγώ του, τότε τα γεγονότα που θεωρεί ότι τον μειώνουν στα μάτια των “κριτών” του, θεωρούνται σαν απόδειξη των “δικαιολογημένων” αυτοκατηγοριών. Αυτό μερικές φορές μπορεί να πάρει ανεξέλεγκτο χαρακτήρα και να αναμασώνται αυτοκατηγορίες συνεχώς.

5.5.11

windflowers

windflowers ή οι γνωστές μας ανεμώνες. Άλλος ένας πίνακας του John William Waterhouse, (ανοιξιάτικη) παραλλαγή του πίνακά του για τον Βορέα, αρχαίο θεό της Θράκης, αδελφό του Νότου και γιου του Τυφώνα και της Ηούς, που τον έχω αναρτήσει πρόσφατα(20/4).
Έγινε το 1903. Βρίσκεται σε ιδιωτική συλλογή.

η σχεση του εγκεφαλου με το περιβάλλον


Στη σχέση του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος με το περιβάλλον, στο πως δηλαδή το αντιλαμβάνεται, υπήρχαν δύο απόψεις. Η μία θεωρούσε ότι το νευρικό σύστημα λειτουργεί σαν μία αναπαράσταση του περιβάλλοντος. Κάτι σαν καθρέπτης ή σαν κάμερα που το καταγράφει. Π.χ. το μάτι, που είναι και ένα πολυχρησιμοποιημένο παράδειγμα, σαν μία κάμερα αναπαριστά το περιβάλλον καταγράφοντας το, το αυτί σαν μαγνητόφωνο τους ήχους κλπ. Αυτή η άποψη λέγεται αναπαραστατική. Η άλλη άποψη, στην ακραία της έκφραση λέει ότι βλέπουμε αυτό που θέλουμε να δούμε, ακούμε αυτό που θέλουμε να ακούσουμε κοκ. Αυτή η άποψη λέγεται σολιψισμός και στην ακραία της μορφή αντιπροσωπεύει την απόλυτη γνωστική μοναξιά.
Σήμερα έχουμε μια πιο σύνθετη άποψη για το ποιες διαδικασίες συμβαίνουν σ’ αυτή τη σχέση.

Ο εγκέφαλος δεν λειτουργεί σαν κάμερα καταγραφής. Οι έμβιοι οργανισμοί στη γη, διαμόρφωσαν στα εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξης, μηχανισμούς που ονομάσθηκαν αισθητήρια όργανα, σαν εξέλιξη των κυττάρων εκείνων που εξειδικεύθηκαν να αντιδρούν στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος δηλαδή των νευρικών κυττάρων, αποκτώντας έτσι πληρέστερη εικόνα του περιβάλλοντα χώρου και άρα κίνησης και προσαρμογής σ’ αυτόν. Αισθάνονται, αντιλαμβάνονται, αυτές τις πλευρές που τους είναι χρήσιμες για αυτήν την προσαρμογή και αυτό γίνεται με έναν ορισμένο τρόπο, τον τρόπο των βιολογικών συστημάτων όπως έχουν διαμορφωθεί στον πλανήτη μας τη γη. Ταυτόχρονα αυτή η αντίληψη, η αίσθηση, λειτουργεί με έναν υποκειμενικό τρόπο, που επειδή όμως γίνεται από μηχανισμούς που δημιουργήθηκαν με παρόμοιο τρόπο, στη βάση των ίδιων κοινών μορίων της ζωής, δηλαδή το μόριο του DΝΑ, και παρόμοιες συνθήκες περιβάλλοντος, είναι περίπου κοινός ο τρόπος αντίληψης, αίσθησης του περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από τους διαφορετικούς μηχανισμούς που έχουν αναπτύξει πολλά είδη για τις αισθήσεις τους. Δηλαδή

4.5.11

και ενας Ρεπιν

Και ένας πίνακας του κορυφαίου Ρώσου ζωγράφου Ίλια Ρέπιν(1844-1930), εμπνευσμένος απο τον "Τάρας Μπούλμπα" του μεγάλου Ν. Γκόγκολ. "Απάντηση των Κοζάκων στον σουλτάνο Μωάμεθ ΙV που τους ζητά να παραδοθούν". Βρίσκεται στο Ερμιτάζ, στην Αγ. Πετρούπολη.

η αντιφατικότητα των διαδικασιών της ζωης


Η ζωή όπως την ξέρουμε στη γη, αναπτύχθηκε και στηρίζεται πάνω σε διαδικασίες που θα τις λέγαμε αντιφατικές ή αυτοαναιρούμενες, χωρίς να είναι μάλλον και οι καταλληλότεροι χαρακτηρισμοί γι αυτό που συμβαίνει.
Για παράδειγμα το οξυγόνο(για το οποίο έγινε αναφορά και σε προηγούμενη ανάρτηση), που πάνω σ’ αυτό στηρίζεται η ζωή στον πλανήτη, είναι ταυτόχρονα αυτό που μέσω των ελεύθερων ριζών οξυγόνου που δημιουργεί, μας οδηγεί στη φθορά και το θάνατο. Οι ελεύθερες τοξικές ρίζες αποτέλεσαν τις εξελικτικές προκλήσεις που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι βιολογικοί οργανισμοί ώστε να επιβιώσουν.
Έτσι δημιούργησαν ή ενσωμάτωσαν συστήματα αντιμετώπισης τους, γίνανε περισσότερο πολύπλοκοι με τον πολλαπλασιασμό και διαφοροποίηση των κυττάρων τους ώστε να γίνεται καλύτερη διαχείριση των πόρων αλλά και καλύτερη άμυνα και προσαρμογή στις προκλήσεις. Σε πολλές περιπτώσεις δρουν οι ίδιες σαν παράγοντες ανάπτυξης των κυττάρων. Είναι γνωστό ότι οι αναερόβιοι μικροοργανισμοί παραμείνανε έτσι όπως ήτανε εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, δεν αλλάξανε καθόλου. Ενώ στους αερόβιους έχουμε όλη αυτή την απίστευτη εξέλιξη που οδήγησε στους πολυκύτταρους οργανισμούς, στα θηλαστικά και τον άνθρωπο. Θα μπορούσαν και να μην υπάρξουν αν δεν αντιμετώπιζαν επιτυχώς αυτή την πρόκληση, του οξυγόνου.
Οι οργανισμοί που βασίζονται στη χρήση του οξυγόνου για την παραγωγή ενέργειας, έχουν αναπτύξει και ισχυρά αντιοξειδωτικά συστήματα για να μπορούν να κρατάνε σε έλεγχο αυτή τη δραστηριότητα. Όταν όμως υπερβαίνουμε τις δυνατότητες αυτές τότε προχωρούν οι βλάβες ανεξέλεγκτα. Έτσι περισσότερο μετά την πρώιμη αναπαραγωγική ηλικία, που τα αντιοξειδωτικά συστήματα του οργανισμού μειώνονται ραγδαία, χρειάζεται να περιορίζουμε δραστικά το οξειδωτικό φορτίο του οργανισμού και να ενισχύουμε την αντιοξειδωτική του προστασία.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των αυτοαναιρούμενων διαδικασιών είναι αυτό που θα ονομάζαμε με μια γενική έννοια στρες, δίνοντας το ένα ευρύτερο νόημα. Το νευρικό σύστημα στους πολυκύτταρους οργανισμούς

2.5.11

Πριπυατ, στο Τσερνομπιλ

λίγο καθυστερημένη ανάρτηση(στις 26 Απριλίου συμπληρώθηκαν 25 χρόνια απο το πυρηνικό ατύχημα) αλλά πάντα επίκαιρη.
Τοιχογραφία, στη χωρίς τους κατοίκους της σήμερα, λόγω της ραδιενεργού μόλυνσης, πόλη Πριπυάτ,  δίπλα στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ.  

1.5.11

πρωτομαγια


Ο άνθρωπος με την εργασία του κατέκτησε τη φύση, δημιουργώντας ταυτόχρονα γνώση.
Είναι τα εργαλεία που αλλάζουν τον κόσμο, τις ανθρώπινες κοινωνίες και τον ίδιο τον άνθρωπο.
Η χειραφέτηση των ανθρώπων είναι αποτέλεσμα εργασίας, τόλμης και γνώσης αλλά και δράσης για κοινωνικές αλλαγές ώστε να δημιουργούμε κοινωνίες ελευθερίας, ισότητας και δικαιοσύνης, για να μπορούν να ακμάζουν οι ανθρώπινες αρετές.